Dziennik snów Magdaleny Kapuścińskiej

Już po raz drugi Magdalena Kapuścińska zaprezentowała się wielunianom jako poetka. Zadebiutowała w 2015 roku tomikiem Moja alchemia, w 2016 ukazała się tomik Dziennik snów. Promocja pierwszego tomiku odbyła się w 2015 roku w MiGBP w Wieluniu, drugiego w Powiatowej Bibliotece Publicznej w Wieluniu. Na to szczególne, drugie spotkanie z poezją Magdaleny Kapuścińskiej, od 5.lat wielunianki (urodziła się w 1984 roku w Działdowie), zaprosili w dniu 12 kwietnia Starostwo Powiatowe w Wieluniu i Powiatowa Biblioteka Publiczna. Przybyli na nie: Andrzej Stępień – Starosta Wieluński, Zenon Kołodziej – Kierownik Wydziału Edukacji, Kultury i Sportu, Jan Książek – Dyrektor Muzeum Ziemi Wieluńskiej, poetka ludowa z Konopnicy – Eleonora Grondowa, Andrzej Dębkowski – redaktor tomiku, poeta, eseista, krytyk literacki, a także zaprzyjaźnieni z biblioteką podopieczni Domu Pomocy Społecznej w Skrzynnie, rodzina i miłośnicy talentu Magdaleny Kapuścińskiej, młodzież z Zespołu Szkół im. Jana Długosza w Wieluniu z opiekunką Anetą Strugacz oraz członkowie zespołu Tadeusza Nic Nie Rusza z Wieluńskiego Domu Kultury. Książkę Dziennik snów, objętą mecenatem sztuki Starostwa Powiatowego w Wieluniu, Burmistrza Wielunia – Pawła Okrasy oraz Urzędu Miasta i Gminy Wieluń wydało Wydawnictwo Autorskie Andrzej Dębkowski w Zelowie.

W programie spotkania, obok sam na sam z poetką, znalazły się jeszcze: krytyczne słowo o książce wygłoszone przez Andrzeja Dębkowskiego (zaimprowizowany wykład z teorii literatury), otwarcie wystawy prac plastycznych autorki, występ muzyczny zespołu Tadeusza Nic Nie Rusza, prezentacja poezji autorki przez młodzież z ZS nr 2 im. J. Długosza w Wieluniu, prezentacja medialna wiersza Fioletowy ogród przygotowana przez Bogdana Dmowskiego, przyjaciela poetki (w czasie promocji w Berlinie).

Zapytana przez prowadzącego spotkanie Andrzeja Dębkowskiego o inspiracje do tomiku Dziennik snów, poetka odpowiedziała: „Tomik jest zainspirowany marzeniami sennymi, zmuszającymi do refleksji nad życiem i nad tym, co dzieje się wewnątrz duszy każdego człowieka, czy tego chce, czy nie. Pisanie dla mnie – dodała – jest upustem emocji, jest lekiem na zło tego świata, które mnie też nie omija…”

Dlatego, być może, wiersze Różowy kocyk czy też Fioletowy ogród to sny o bezpiecznym dzieciństwie, w którym nie ma miejsca na brak miłości, samotność, doświadczenia okrucieństwa wojny, o których pisze w innych wierszach zamieszczonych w tomiku, a wiersz Młode brzozy to sen o pisaniu dobrej poezji…

We wstępie do tomiku Dziennik snów, pióra Marty Basąg czytamy: „Stworzony przez poetkę świat zostaje powołany do życia. Nie mogę oprzeć się wrażeniu, że tomik ten to pewnego rodzaju psychoterapia autorki, filtrująca przez podświadomość to, co dręczy lub niepokoi na jawie. Czytając te wiersze, odnajdujemy cząstkę własnej duszy i przeświadczenie, że sen może zawierać przesłanie, gdy tylko poznamy klucz do jego tłumaczenia. Sen i życie możliwe do odczytania na różne sposoby”.

Magdalena Kapuścińska, mówił obecny na spotkaniu krytyk literacki Andrzej Dębkowski, do czasu kontaktu ze mną, pisała językiem klasycznym. W jej poezji dostrzegłem jednak takie frazy, które zobowiązały mnie do tego, by młodej poetce pomóc. Nawiązaliśmy wspaniałą współpracę. Magdalena Kapuścińska umiała słuchać. Przestały w jej wierszach mieszać się style, poza tym pozwoliła swoim wierszom „uleżeć się” i samej nabrać do nich dystansu. Teksty Magdaleny Kapuścińskiej, które teraz dostaję, pokazują zupełnie inne oblicze poetki w porównaniu z wierszami z tomiku Moja alchemia. Magdalena Kapuścińska zaczęła w swoich wierszach zadawać podstawowe pytania: Skąd jestem? Jak wygląda moja ziemska wędrówkach? Jak jest po drugiej stronie? Dla mnie, dodał Andrzej Dębkowski, tomik Dziennik snów będzie na pograniczu między Moją alchemią, a tomikiem, który powstanie, ale z tym kazałem poetce poczekać. Ma bowiem tyle do powiedzenia jako utalentowana felietonistka…

Prezentację wierszy z tomiku Dziennik snów rozpoczęła poetka wierszem Mamo! (pierwszy sen po osiedleniu się w Wieluniu). Andrzej Będkowski zastrzegł dla siebie wiersze Jaskinia, Biała cela. Uczennice z ZS im. Długosza zaprezentowały Lapis niger, W ramionach Morfeusza, Ślepa ulica, Słoneczny ptak, Ingwaz, Wojna & Miłość. Wspaniałym dodatkiem do recytowanych wierszy były piosenki Jeszcze mnie trzymaj, Mamo, matulu, Padam, Niech żyje bal w wykonaniu Ani Stępień i Natalii Panek z zespołu Tadeusza Nic Nie Rusza. Zupełnym zaskoczeniem dla uczestników spotkania stała się przygotowana przez autorkę niespodzianka, specjalnie na okoliczność promocji napisany wiersz Wieluń sprzyja, muzyka i wykonanie Piotr Czechowski.

Różowy kocyk

Przenikający chłód samotnej nocy

mrozi mnie do szpiku kości.

Może różowy kocyk miłości

samotność serca rozgrzeje.

Coraz trudniej o uczucie prawdziwe,

a zapłakane oczy moczą nocne łóżko.

Ciężar niedobrych wspomnień

przytłacza skołataną duszę.

Przez moment chciałbym się znaleźć w raju,

pełnym fioletów, kwitnących ogródków.

Z kamieni mówiących o chacie na skraju,

zasypać na zawsze smutku starą studnię.

Fioletowy ogród

 

Zleciały się ptaki ze wszystkich zakątków

układając baldachim nad indygo gondolą.

Tworzą parasol ochronny dzieciątku

radośnie bawiącemu się aureolą.

„O czym szumią nadwarciańskie drzewa”

Eleonora Grondowa podpisuje swoje książki

Barbara Miluska, autorka książki Gdzie jest ta ulica, gdzie jest ten dom? napisała: „ Nasza wewnętrzna kamera, rejestrująca to, co jest najbliższe sercu, pozwala na wielokrotne powroty do zaczarowanego kraju lat dziecinnych, który według słów wieszcza narodowego Adama Mickiewicza, „zawsze zostanie święty i czysty jak pierwsze kochanie”.

Każdy z nas, w miejscu, w którym się urodził ma swoje miejsca szczególne, z którymi związał swe uczucia, przyzwyczajenia, do których będzie powracał myślami w trudnych chwilach. Będą to jego prywatne i sentymentalne wędrówki w lata beztroskie, choć może biedne, ale pełne tradycji, dziś tak często zapominanej.

Cytując Barbarę Miluską: „Jednocześnie w obliczu uniwersalizacji kultury człowiek XXI wieku ma coraz większe poczucie braku zakorzenienia w historii, poczucie wyobcowania”. O tym niepokojącym zjawisku, pisze, napisał już Antoine de Saint Exupery w zaszyfrowanym, pełnym symbolicznych znaczeń utworze „Mały książę”. Utwór ten, kontynuuje, wobec zjawisk dotykających współczesnego człowieka: migracje, brak stabilizacji, dewaluacja uczuć: miłości i przyjaźni, gonitwa za pieniądzem i luksusem, choroba na władzę, chroniczny brak czasu, samotność spowodowana rozluźnieniem więzi rodzinnych i międzyludzkich ma jedno ważne przesłanie – roślina bez korzeni usycha.

Lekarstwem na te wszystkie zagrożenia może być „Mała ojczyzna”. O takiej właśnie „małej ojczyźnie”, nadwarciańskiej wsi Konopnica, w swoich wierszach pisze Eleonora Grondowa, poetka, członkini Towarzystwa Przyjaciół Konopnicy oraz zespołu regionalnego „Nadwarcianki”, w 2014 roku uhonorowana za promocję swojej wsi i ziemi wieluńskiej Medalem „Zasłużony dla Ziemi Wieluńskiej”, a za promocję i tworzenie kultury polskiej Medalem Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego „Zasłużony dla Kultury Polskiej”.

Ukochanej Konopnicy Eleonora Grondowa poświęciła już trzy tomiki poezji: Warto żyć nad Wartą(2012), Piórem i sercem pisane (2014) i ostatni, O czym szumią nadwarciańskie drzewa (2015), którego promocja odbyła się w MiGBP w Wieluniu 7 kwietnia 2016 roku. W Słowie od autorki do tomiku czytamy: „Znajdziecie tu Państwo wiersze o miłości i starości, o ludzkich zaletach i wadach, o pięknie otaczającej nas natury oraz kilka obrazków z naszej konopnickiej rzeczywistości…”.

Tytuł tomiku wyjaśnia wiersz Drzewa zamieszczony w rozdziale Konopnickie obrazki

…i szumią konarami

O dawnym życiu ludzi

I o tym jak obecnie

Każdy człowiek się trudzi

 

O radościach i smutkach,

O marzeniach spełnionych,

O nadziejach, tęsknotach

I o latach minionych

 

O czym szumią posłuchaj

Pełne barwnych odcieni

Dzieci słońca i wody

Co płucami są ziemi

W tym samym rozdziale, wiersze opatrzone datą powstania, stały się poetyckim zapisem wydarzeń, które miały miejsce w ukochanej wsi poetki. I tak: widzimy przechodzącą przez Konopnicę pielgrzymkę z Gdańska, zdążającą na Jasną Górę (Pielgrzymi z Gdańska), (Pątnicy w Konopnicy), obchody rocznicy bitwy pod Konopnicą w dniu 3 IX 1939 roku (Znalazłam Cię Tato), wspomnienie o św. Janie Pawle II (XV Dzień Papieski).  Rozdział ten uzupełnia kolejny – Wiosna w kościele, a w nim piękne strofy o Triduum, o Rezurekcji, Zesłaniu Ducha Świętego i Bożym Ciele.

W rozdziale O miłości, starości i nie tylko poetka odkrywa wszystkie odcienie miłości, począwszy od tej matczynej po tę najtrudniejszą, kiedy przychodzi „miłować nieprzyjaciół”, i po tę, którą ofiaruje się terminalnie chorym w hospicjach… rozprawia się też z fałszywą pobożnością…

O tym wszystkim i o jeszcze wielu innych wydarzeniach, a także o porach roku w Konopnicy przeczytasz w tomiku O czym szumią nadwarciańskie drzewa. Zachęcamy do lektury!

Uzupełnieniem promocji był występ uczniów Państwowej Szkoły Muzycznej I Stopnia w Wieluniu. Mini program, który miał zaprezentować muzykę wykonywaną na różnych instrumentach (klarnet, flet, skrzypce, gitara, fortepian) i na który złożyły się utwory Wesoły wieśniak (Robert Schumann), Walc przed zaśnięciem (Arkadiusz Załęczny), Riverside (Kees Schoonenbeek), Marsz na 4 ręce (Carl Maria Weber), Kujawiak (Henryk Wieniawski) idealnie zgrał się z tym, co prezentowała poetka. Koncert prowadziła Anna Wojtal, akompaniowała Ewa Gorzkiewicz, obecny był także dyrektor Arkadiusz Uchacz.