Noc Muzeów w Ożarowie

Maciej Rydel prezentuje dwory ziemiańskie

Maciej Rydel prezentuje dwory ziemiańskie

Wiejski dwór w Ożarowie, Muzeum Wnętrz Dworskich Oddział Muzeum Ziemi Wieluńskiej, województwo łódzkie, pow. wieluński, gmina Mokrsko znalazł się w przewodniku dr Macieja Rydla zatytułowanym Wiejskie dwory i pałace (otwarte dla turystów) rekomendowane przez Polskie Towarzystwo Ziemiańskie (Wiadomości Ziemiańskie, 2015) wśród 63 obiektów: 42 dworów (w tym 10 przeniesionych do skansenów), 17 pałaców oraz 4 zamków, które eksponują tradycje siedziby ziemiańskiej, życie ziemianina zarówno bogatego jak i biednego.  We wstępie do przewodnika czytamy: „W poszukiwaniu autentyku zbieramy okruchy polskiej tożsamości ziemiańskiej, żeby nie zginęła w powodzi namiastek i atrap, kultury masowej i pseudodworków.

Zebrane podczas podróży „od dworu do dworu”, rozpoczętych przez autora w 1976 roku, okruchy (autor odwiedził ponad 5000 dworów lub ich pozostałości w Polsce i na Kresach) przełożyły się na udokumentowaną historię polskich dworów i ich współczesny obraz, wszystko zapisane w 4 książkach: Jam dwór polski ( dwa wydania), Oblicze polskiego dworu (dwa wydania), Dwór – polska tożsamość (dwa wydania), wspominany wyżej przewodnik oraz w artykułach opublikowanych w czasopismach „Wiadomości Ziemiańskie”, „Rzeczpospolita”, „ Spotkanie z zabytkami”. Polskim dworom i ich mieszkańcom Maciej Rydel poświęcił także cykl wykładów zatytułowany Dwory polskie i ich mieszkańcy.

Dr Maciej Rydel (z wykształcenia ekonomista), fotografik, akwarelista, autor 20 wystaw fotograficznych na temat dworów zorganizowanych m.in. w Brukseli, wiceprezes Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Ziemiańskiego, wiceprezes Oddziału Gdańskiego PTZ i wiceprezes Oddziału Gdańskiego Stowarzyszenia Historyków Sztuki, odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski za zasługi dla dziedzictwa narodowego, przy tym krewny poety Młodej Polski Lucjana Rydla, organizator zjazdu rodzinnego Rydlów w stulecie zaślubin poety z Jadwigą Mikołajczykówną i kronikarz rodu Rydlów (urodził się w 1943 roku we dworze w Dołuszycach k. Bochni) był gościem Muzeum Wnętrz Dworskich w Ożarowie, gdzie w Noc Muzeów, 15 maja, wygłosił wykład połączony z prezentacją multimedialną Stan dawnych siedzib ziemiańskich w Polsce – A.D. 2016.

Z wykładu wyłonił się obraz spuścizny po polskim ziemiaństwie, tj. około 3000 dworów, co stanowi niewielką liczbę z 19000 dworów istniejących w Polsce w 1939 roku. Zachowane dwory autor podzielił na 8 kategorii obrazujących ich faktyczny stan. Są to:

  1. Ruiny
  2. Własność samorządowa (głównie siedziby szkół)
  3. Własność gospodarstw rolnych, firm i uczelni
  4. Pensjonaty, hotele, domy weselne
  5. Nowi właściciele
  6. Resztówki i powroty, dwory w skansenach
  7. Muzea pałacowe
  8. Własność kościelna.

Wśród zaprezentowanych w czasie wykładu dworów pojawił się, zaliczany do kategorii Muzea, dwór w Ożarowie.  O tym dworze Maciej Rydel powiedział: „Bardzo piękny i rzadki już przykład drewnianego, barokowego dworu alkierzowego, zbudowanego w 1757 roku dla Władysława Bartochowskiego herbu Rola. Od 1832 roku własność Bąkowskich, a do 1945 roku rodziny Meske. Po dokonanej w latach 1970 – 1980 rekonstrukcji dworu, od 1981 roku mieści się tu muzeum pokazujące siedzibę ziemiańską z wyposażeniem z okolic Wielunia z XVII – XIX wieku. W tradycyjnym wnętrzu mieszczą się salon, jadalnia, buduar i alkowa, pokój myśliwski, gabinet, pokój dziewczęcy. Muzeum prowadzi bogatą działalność kulturalną, organizując koncerty, odczyty i spotkania dla młodzieży, starając się nawiązać do tradycji centrum kulturalnego, jakim zawsze był dwór ziemiański”.

Od lewej Jan Książek i Maciej Rydel

Od lewej Jan Książek i Maciej Rydel

Muzeum jest czynne od wtorku do piątku w godzinach 9.00 – 15.30, w sobotę i niedzielę w godzinach  12.00 – 16.30. Telefon 43 841 17 24, e-mail: ozarow@onet.eu

Bartłomiej Jaworek w monodramie Maski polskości

Bartłomiej Jaworek w monodramie Maski polskości

Jak przystało na dworską tradycję (popołudniowe czytanie, zabawa w teatr) w trakcie Nocy Muzeów odwiedzający zobaczyli monodram Maski polskości (pierwotny tytuł Grabarz królów) w wykonaniu Bartłomieja Jaworka, absolwenta Katolickiego Liceum Ogólnokształcącego SPSK im. bp. Teodora Kubiny w Wieluniu, na podstawie dramatu Jerzego Łukosza z motywem polskiego uchodźcy i polskiego emigranta, zabarwionego czarnym humorem, bo jak inaczej nazwać sytuacje, kiedy wykształcony Polak, z pozwoleniem na legalną pracę, zostaje palaczem zwłok na cmentarzu, a w książęce grobowce wkłada prochy zmarłych, nielegalnych emigrantów różnych narodowości:  „W baraku pytali mnie, co zrobiłem z czarnulką. Powiedziałem, że ma najpiękniejszy grobowiec na cmentarzu. A kto za to zapłaci? Pewien gościnny książę. No, i już…”.

Z dworską tradycją związane też były polowania. Mówią o tym trofea w pokoju myśliwskim. Czyniąc zadość tradycji, w tegoroczną Noc Muzeów, w oficynie przy dworze,  otwarto wystawę Łowiecka pasja. Otwarciu wystawy towarzyszył koncert Zespołu Sygnalistów przy Kole Łowieckim Daniel w Wieluniu.

Bartłomiej Jaworek w monodramie Maski polskości

Sygnaliści Koła Łowieckiego Daniel z dyrektorem MZW Janem Książkiem (od lewej) i kierownikiem MWD w Ożarowie Jarosławem Eichstaedtem

Równolegle z tymi wydarzeniami chętni zwiedzali zrekonstruowany w 2000 roku wiatrak w Kocilewie oraz otaczający dwór, zrewaloryzowany, 4 – hektarowy park (autentyczny dwór zawsze był otoczony parkiem).