Tradycja Grobu Pańskiego

Kult Męki Pańskiej od 1688 roku (po kapitule generalnej w Rzymie) szczególnie aktywnie propagowali reformaci. Był  on charakterystycznym rysem franciszkańskiej duchowości. Relikwie Drzewa Krzyża otaczane były szczególną czcią, n.p. wieluńscy reformaci (w Wieluniu od 1629 roku) przechowywali je w srebrnym relikwiarzu w kształcie krzyża. Kult Męki Pańskiej od 1688 roku rozszerzono na wszystkie kościoły franciszkańskie, nakazano też erygowanie w nich stacji drogi krzyżowej i odprawianie nabożeństw ku czci Męki Pańskiej. Początkowo odprawiano je w niedzielę po nieszporach, później, w kościołach, w których śpiewano Gorzkie żale, nabożeństwo drogi krzyżowej przenoszono na piątek. Jego upowszechnianiu sprzyjały odpusty, nadane przez papieża Benedykta XIII wszystkim, którzy odprawiali je w kościołach franciszkańskich. Były to te same odpusty, które zyskiwali pielgrzymi, odprawiający nabożeństwo w Jerozolimie.

W połowie XVIII wieku, pisze ks. Sławomir Zabraniak, upowszechniły się odpusty w tzw. piątki marcowe Wielkiego Postu. Związane to było z rozszerzaniem się kultu Serca Jezusowego i rozpamiętywaniem Męki Pańskiej. Uroczystości zaczynały się nieszporami w czwartek, w piątek sprawowano sumę z kazaniem o Męce Chrystusa, potem było wystawienie Najświętszego Sakramentu, a o godzinie 15.00 droga krzyżowa. Odprawianie drogi krzyżowej przeniesiono z biegiem czasu z kościoła na przykościelne cmentarze, stąd pojawiła się konieczność erygowania na nich stacji drogi krzyżowej (w Wieluniu na początku XVIII erygowano 14 stacji). Z  kultem Męki Pańskiej związana też była tradycja budowy Grobu Pańskiego. Odsłanianie Grobu Chrystusa odbywało się w Wielki Piątek. W Polsce narodziła się tradycja procesji i wystawienia Najświętszego Sakramentu. Groby Pańskie przyciągały pomysłowością, przepychem i wystawnością…

Grób Pański w parafii św. Barbary w Wieluniu

Grób Pański w parafii św. Barbary w Wieluniu

Grób Pański u o. Franciszkanów

Grób Pański u o. Franciszkanów

Grób Pański w kolegiacie wieluńskiej

Grób Pański w kolegiacie wieluńskiej

Grób Pański u wieluńskich Bernardynek

Grób Pański u wieluńskich Bernardynek

Grób Pański w kościele Marii Magdaleny w Ożarowie

Grób Pański w kościele Marii Magdaleny w Ożarowie

Literatura: S. Zabraniak, Wieluński ośrodek kościelny w okresie staropolskim, Lublin 2004