17 czerwca 2025 r. w Powiatowej Bibliotece Publicznej w Wieluniu odbyła się promocja książki autorstwa Jarosława Petrowicza pt. Et in Silesia ego. Szkice literackie, co się tłumaczy I ja byłem na Śląsku. Książka wydana przez Wieluńskie Towarzystwo Naukowe w 2025 roku, jako XLV publikacja Wieluńskiego Towarzystwa Naukowego jest zbiorem ułożonych chronologicznie szkiców powstających w ciągu 15 lat. Jeden z nich Et in silesia ego nadał tytuł całej książce. Jest to parafraza myśli ”Et in Arcadia ego” obecnej na obrazach Nicolasa Poussina oraz Giovanniego Francesca Barbieriego, znanego bardziej, jako Guercino. Książka jest opowieścią o literaturze po części rozwijająca rozważania podjęte w pracy doktorskiej Autora Związek z miejscem. Śląsk historyczny w prozie, eseistyce i reportażu polskim po 1989 roku (Wieluń 2015).
Nowa książka Jarosława Petrowicza Et in Silesia ego. Szkice literackie opatrzona została trzema przedmowami: Precyzowanie widnokręgu (Zdzisław Włodarczyk), Silesia imaginata (Wojciech Browarny) i Dwa filary (Autor). Podzielona została na trzy rozdziały, trzy kręgi tematyczne: W stronę tożsamości (dwa szkice), Wędrówki po Wielkim Śląsku (pięć szkiców), Trzy miasta (trzy szkice).
Rozdział pierwszy (2 eseje) traktuje o tożsamości indywidualnej i zbiorowej. Szczególne są tu pytania, „kim jestem” i „skąd pochodzę”. Rozdział drugi to intelektualne wędrówki po wybranych miejscach ze zwróceniem uwagi na takie zagadnienia jak relacja człowieka z miejscem, kreacja bohaterów, legendy związane ze Śląskiem, język łaciński w prozie, toponimy. Rozdział trzeci zawierający trzy szkice poświęcony jest trzem miastom śląskim i związanymi z nimi autorami. Są to: Wisła Jerzego Pilcha (autor książki Inne rozkosze), Wrocław Piotra Siemiona ( autor powieści Niskie Łąki) i Świdnica Wojciecha Korycińskiego ( autor dwóch znamienitych powieści Tajemnice ulicy Pańskiej i Niebieskie zakony)
Dlaczego książka została wydana?. Odpowiedzi udzielają przedmowy: Precyzowanie widnokręgu i Silesia imaginata.
W przedmowie Precyzowanie widnokręgu pióra dra Zdzisława Włodarczyka czytamy: Wśród praprzyczyn o decyzji wydania niniejszego zbioru nie mniejszą rolę odgrywa (ponownie) świadomość wielowiekowego sąsiedztwa dwóch regionów: Śląska i ziemi wieluńskiej(…), było to sąsiedztwo wypełnione przeróżną treścią, gdzie szczęk broni mieszał się z codzienną pracą, zaś obrotowi towarowemu towarzyszyło przejmowanie elementów kulturowych. Ale nie tylko rzekę w obydwu kierunkach przekraczali ludzie w poszukiwaniu dogodniejszych warunków egzystencji. Znaczącym ułatwieniem w podejmowaniu decyzji migracyjnych był język, którym posługiwano się po obydwu brzegach granicznej Prosny.
W przedmowie Wojciecha Browarnego Silesia imaginata czytamy: Śląsk, jako kraj drastycznie „poruszony”- po tylu wojnach, aneksjach, przesiedleniach, konwersjach i kolonizacjach- jest świetnym tematem studiów geokulturowych. Autor książki nie zmarnował tej okazji, przeciwnie – czytając literaturę regionu pokazał to „poruszenie” m.in. w geografii wyobrażonej regionu (ciągłe niejasności i spory o jego zasięg i granice), tożsamości mieszkańców (figura mieszkańca), zmieniających się nazwach miejscowych, śląskich językach – łacinie, niemczyźnie i dialektach oraz pamięci zbiorowej i stylu architektonicznym. (…) Et In Silesia ego jest książką przede wszystkim o prozie narracyjno-fabularnej i eseistyce, ale i o toponimii, wielojęzyczności, architekturze i pamięci Śląska. Można powiedzieć, że w szkicach Petrowicza region pojawia się niemal jak długi i szeroki – gdyż od Świdnicy po Śląsk Cieszyński – i różnorodny jak liczne narody i wyznania, które współtworzyły jego tysiącletnia historię. Nic też dziwnego, że książkę otwiera rozdział „W stronę tożsamości”. Kulturowa tożsamość Śląska jest, bowiem trwale niejednoznaczna i stanowi wyzwanie nie tylko do pisarzy czy badaczy, ale również dla wielu „zwykłych” mieszkańców i mieszkanek…
W przedmowie Dwa filary Autor napisał: Prezentuję spojrzenie na literaturę śląską „ z zewnątrz”, z miejsca, które od wieków było polskie, gdzie ciągłość pamięci nie została, jak w przypadku Dolnego Śląska, przerwana. Chociaż z Wielunia na Śląsk jest niedaleko, to jednak tożsamość kulturowa tego regionu przedstawia się zdecydowanie inaczej. W szkicach prezentuję poniekąd spojrzenie „od środka”, gdyż pochodzę z Głuchołaz, śląskiego miasteczka leżącego na granicy polsko-czeskiej, kilkanaście kilometrów od Nysy a kilkadziesiąt od Opola…
Jarosław Petrowicz:
Urodził się w Głuchołazach w 1972 roku. Mieszka w Dąbrowie pod Wieluniem. Jest literaturoznawcą, krytykiem literackim, polonistą, logopedą, literatem, członkiem Wieluńskiego Towarzystwa Naukowego, Pracowni Badań Regionalnych na Uniwersytecie Wrocławskim i Stowarzyszenia Pisarzy Polskich. Ukończył studia polonistyczne na Uniwersytecie Wrocławskim i studia podyplomowe z zakresu Logopedii ogólnej (tamże), Informatyki w szkole(na Akademii Ekonomicznej w Katowicach). W 2014 roku uzyskał tytuł dra za rozprawę pt. Związek z miejscem. Śląsk historyczny w prozie, eseistyce i reportażu polskim po 1989 roku, która w 2015 roku ukazała się drukiem, jako wydawnictwo Wieluńskiego Towarzystwa Naukowego. Jest redaktorem monografii wieluńskiej biblioteki Czytelnicze koła i kręgi (Wieluń 2016), autorem zbioru esejów o miejscach Wielopopolis, (WTN Wieluń 2020), antologii Literacka ziemia wieluńska (wyd. WTN, Wieluń 2023). Pisał do czasopism: „Nowy Napis, Co tydzień”, ”Format Literacki”, „Pogranicze”, „Siódma Prowincja”, „”Świat i Słowo”, „Twórczość”, „Znaczenia”. Od 20 lat współpracuje z „Nowymi Książkami”.
