Koncert Iwony Karbowskiej „Moja muzyka po świecie chodzi” w Muzeum Ziemi Wieluńskiej

16 kwietnia w Muzeum Ziemi Wieluńskiej w Wieluniu odbył się koncert  kameralny zatytułowany „Piosenka moja po świecie chodzi…”. Tematem koncertu była poezja Marii Konopnickiej w pieśniach polskich kompozytorów. Koncert pod patronatem Burmistrza Wielunia Pawła Okrasy zorganizowało Muzeum Ziemi Wieluńskiej i Towarzystwo Przyjaciół Muzeum Wnętrz Dworskich w Ożarowie Oddział MZW. Wykonawcami koncertu byli artyści: Iwona Karbowska – sopran, Wojciech Stysz- fortepian.   Do krainy poezji zaklętej w dźwięki muzyki  zabrała słuchaczy Magda Kopańska – kustosz Muzeum Ziemi Wieluńskiej.

Poezja Marii Konopnickiej (1842-1910), wybitnej osobowości poetyckiej okresu pozytywizmu, inspirowała wielu twórców pieśni. Jej najbardziej znanym wierszem, do którego skomponowano muzykę jest  Rota Feliksa Nowowiejskiego, która stała się jedną z najważniejszych polskich pieśni patriotycznych. Oprócz niej w literaturze muzycznej znajdziemy wiele ciekawych przykładów na to, że kompozytorzy lubili sięgać po twórczość Marii Konopnickiej, co pokazał koncert „Piosenka moja po świecie chodzi” . Zresztą ona sama napisała  dwa teksty poetyckie do muzyki Fryderyka Chopina, w tym Gdy Polonez Chopinowski (tu Wojciech Stysz wykonał brawurowo Poloneza A-dur Fryderyka Chopina). Do takich kompozytorów należeli: Piotr Maszyński, Władysław Żeleński, Mieczysław Karłowicz, Stanisław Niewiadomski, Jan Gall, Zygmunt Noskowski.

Podczas koncertu wybrzmiały pieśni do wierszy Marii Konopnickiej w interpretacjach najwybitniejszych polskich kompozytorów. Były to m.in.:  Pan Jezus i  kwiatyŻurawieBociany i Dumka – Piotra Maszyńskiego, a także Latawica oraz znane Dzwony – Stanisława Niewiadomskiego z cyklu pieśni „Jaśka dola”. Publiczność zachwyciła się także arią „Vilja” z Wesołej wdówki.

Jak zawsze, spotkanie z  Iwoną Karbowską, było utrzymane w pogodnej i ciepłej atmosferze. Zaproponowana przez artystkę formuła spotkania sprawiła, że koncert na długo pozostanie w pamięci słuchaczy. Iwona Karbowska, artystka wszechstronna, wykształcona polonistka, prowadząca na co dzień edukację artystyczną w zakresie sztuki muzycznej, świetnie łączy swoją wielką muzykalność i doskonały warsztat wokalny oraz aktorstwo z serdecznym, szczerym i żywiołowym kontaktem z publicznością.

Koncert połączony z muzyczną aktywizacją widzów (w tym wspólny śpiew) sprawiły, że koncert muzyki klasycznej stał się radosnym i niezapomnianym wydarzeniem kulturalnym w Muzeum Ziemi Wieluńskiej.

Poezja Konopnickiej i pieśni

Związek poezji Konopnickiej i pieśni, (…)  realizuje się nie tylko w zakresie stylizacji pieśniowych w jej twórczości, ale przede wszystkim skłania do przyjrzenia się bliżej kompozycjom, które powstały jako umuzycznienie konkretnych wierszy, pisze M. Sokalska z UJ.

 Autor hasła poświęconego Konopnickiej w Encyklopedii muzycznej pisze:- obecność tekstów Konopnickiej, ich specyficznego stylu i tonu w dziejach muzyki polskiej zaznaczyła się wyraziście jedynie w losach pieśni.

Pieśniową twórczość do tekstów Konopnickiej podzielić można  według kryteriów muzycznych, na pieśni solowe i chóralne,  według kryteriów literackich – na kategorie tematyczne, w tym przede wszystkim twórczość dla dzieci, utwory liryczne w tonie ludowym oraz utwory patriotyczne.

Przypadek Noskowskiego, który oprócz piosenek dla dzieci opracowywał również liryczne teksty Konopnickiej wskazuje, wśród jakich kompozytorów poszukiwać należy śladów pieśniowych tej poetki.

Otóż przede wszystkim w grę wchodzi tu stosunkowo mało rozpoznana w badaniach grupa artystów drugiej połowy XIX i początku XX wieku. Tacy tytani polskiej pieśni jak Stanisław Moniuszko z oczywistych względów chronologicznych nie mogli zetknąć się z jej dorobkiem poetyckim. Być może więc nikła świadomość, z jak rozległym zagadnieniem mamy do czynienia podejmując temat umuzycznień poezji Konopnickiej, wynika przede wszystkim z tego, że kompozytorzy tworzący owe opracowania pieśniowe znajdują się na marginesie zainteresowań (M. Sokalska)

Otóż żaden z kompozytorów nie poświęcił się jej umuzycznieniom z jakimś szczególnym przekonaniem, żaden nie stał się jej piewcą. Z drugiej jednak strony fakt, iż u kompozytorów takich jak Zygmunt Noskowski, Władysław Żeleński, Jan Gall czy Stanisław Niewiadomski jej nazwisko jako autorki tekstu pojawia się bardzo regularnie, na tle epoki czyni ją artystką najszerzej spopularyzowaną, o największej częstotliwości opracowań pieśniowych.