W niedzielę, 15 września, w Wieluniu odbyły się uroczystości upamiętniające jedno z najbardziej tragicznych wydarzeń w historii Polski – napaść Związku Radzieckiego na Polskę w dniu 17 września 1939 roku, przypominające losy Polaków zesłanych na Sybir. Uroczystości zostały zorganizowane z racji Światowego Dnia Sybiraka obchodzonego 17 IX.
Obchody rozpoczęły się od Mszy Świętej, odprawionej w kościele oo. Franciszkanów, celebrowanej w intencji wszystkich Polaków, którzy zginęli lub zmarli na zesłaniu oraz tych, którzy przetrwali trudne lata deportacji i prześladowań. W czasie Mszy modlono się również o pokój dla dusz tych, którzy po powrocie z zesłania nie doczekali się sprawiedliwości.
Uroczystościom przewodniczyła Renata Tatara, dyrektor II Liceum Ogólnokształcącego im. Janusza Korczaka w Wieluniu a zarazem prezes miejscowego Koła Związku Sybiraków, która podkreśliła jak ważna jest pamięć o tych wydarzeniach dla współczesnych pokoleń, by nigdy nie zapomnieć o cierpieniach naszych rodaków na Syberii.
Szczególnym gościem był Piotr Zagajewski, Sybirak, który osobiście doświadczył okrucieństwa deportacji. Jako świadek tych tragicznych wydarzeń, podzielił się swoją osobistą historią. Zagajewski, mówiąc o brutalnych warunkach życia na zesłaniu, wspominał dramaty, jakie spotkały Polaków w ZSRR. Jego wspomnienia poruszyły zgromadzonych, pokazując, jak głęboko zakorzenione są te traumatyczne doświadczenia w sercach zesłańców. Z jego słów wybrzmiał ogrom cierpienia, straty oraz niezabliźnionych ran, które mimo upływu lat wciąż pozostają otwarte.
Do uczestników wydarzenia zwrócili się także przedstawiciele lokalnych władz. Starosta Powiatu Wieluńskiego Maciej Bryś oraz Burmistrz Wielunia Paweł Okrasa podkreślali, jak istotne jest zachowanie pamięci o tragicznych losach Polaków, którzy zostali deportowani na Syberię oraz o tych, którzy zginęli w wyniku sowieckiej agresji. W swoich przemówieniach wyrazili również wdzięczność dla tych, którzy przetrwali zesłanie oraz głęboki szacunek dla pamięci tych, którzy nie powrócili z Sybiru.
Po zakończeniu przemówień nastąpiła ceremonia przy Pomniku Sybiraków, gdzie komendant 5. Wieluńskiego Szczepu ZHP phm. Grzegorz Żabicki odczytał Apel Pamięci, w którym wspomniano wszystkich zesłańców – zarówno tych, którzy stracili życie na zesłaniu jak i tych, którzy zmarli po powrocie do Polski. Symbolicznym wyrazem hołdu było złożenie wieńców oraz zapalenie zniczy pod pomnikiem, co miało przypomnieć o ofiarach represji sowieckich.
Istotnym elementem wydarzenia był występ Chóru II Liceum Ogólnokształcącego im. Janusza Korczaka w Wieluniu pod kierunkiem Jakuba Jurdzińskiego. Uroczysta muzyka, pełna podniosłości i zadumy, wprowadziła uczestników w nastrój głębokiej refleksji nad losami polskich zesłańców. Chóralne wykonanie podkreśliło powagę uroczystości nadając jej jeszcze większą wagę i emocjonalny wymiar.
Wieluńskie obchody zakończyło spotkanie członków Koła Sybiraków w Wieluniu oraz Związku Kombatantów RP i Byłych Więźniów Politycznych z zaproszonymi gośćmi w Izbie Pamięci Września 1939 roku i lat późniejszych im. Andrzeja Przewoźnika, gdzie dyskutowano o dalszym pielęgnowaniu pamięci o tych wydarzeniach oraz o znaczeniu edukacji młodych pokoleń na temat historii deportacji i represji sowieckich.
Ewa Misiak – Kocham Wieluń
