Po raz kolejny Wieluń przypomniał światu o tragicznym początku roku szkolnego 1939 roku i początku II wojny światowej, która dla Wielunia rozpoczęła się 1 września o 4.40, Wojnie, która nigdy nie została Polsce wypowiedziana. Punktualnie o godzinie 4.40, tak jak 83 lata temu, zawyły w Wieluniu syreny. Potem zabrzmiał dzwon „Pamięć i Przestroga”. Uderzono w niego dwunastokrotnie. Na scenie pojawiła się grupa dzieci Wieluńskiego Studia Piosenki Metro i zaprezentowała etiudę teatralno – muzyczną „jutro mogliśmy być szczęśliwi”. Pojawili się uczestnicy Sztafety Pamięci, którzy z nowej Wsi pod Opolem przynieśli do Wielunia Ogień Pamięci i tradycyjnie przekazali go sztafetom z Burzenina, Sieradza i Ostrzeszowa. Zabrzmiał hymn polski. Na maszt została wciągnięta biało-czerwona flaga.
Głos zabrał burmistrz Wielunia Paweł Okrasa i uczestniczący w obchodach Premier Rządu RP Mateusz Morawiecki. Odczytane zostały także listy przesłane przez Andrzeja Dudę Prezydenta RP i Elżbietę Witek Marszałka Sejmu RP.
Burmistrz mówił:
– Witam w naszym mieście naocznych świadków bombardowania Wielunia w 1939 roku, kombatantów, prezesa Rady Ministrów Mateusza Morawickiego, Janusza Wojciechowskiego, delegację spraw polskich i Ukrainy, delegację Ligi Federalnej Niemiec, doradcę prezydenta, posłów, senatorów, pana wojewodę łódzkiego, władze województwa łódzkiego. Witam władze powiatu wieluńskiego, przedstawicieli kościołów i związków wyznaniowych, przedstawicieli służb mundurowych i mieszkańców ziemi wieluńskiej, którzy, jak co roku licznie czczą pamięć poległych (…). Dziś w trakcie 83. rocznicy II wojny światowej musimy pamiętać o wszystkich poległych podczas II wojny światowej. Dźwięk dzwonu przywołuje o nich pamięć. Brzmienie tego dzwonu, stojącego nieopodal, przypomina także o zniszczonych miastach, wsiach, przemyśle, mostach i całej infrastrukturze. Przywołuje pamięć także o polskim żołnierzu, który walczył w wielu bitwach i na frontach podczas wojny. Należy się tym ludziom modlitwa, szacunek, wieczna cześć i chwała.
Dziś (1 września) głos tego dzwonu ma jeszcze jeden wymiar. Przywołuje pamięć o zabijanych przez rosyjskie wojsko mieszkańców Ukrainy. W Wieluniu doskonale rozumiemy ten dramat, dlatego szeroko otworzyliśmy serca, by nieść pomoc potrzebującym.
Premier Mateusz Morawiecki mówił:
– 83 lata temu też był piękny poranek, podobnie jak dziś. Niestety nie dla wszystkich ten dzień rozpoczął się dobrze, na miasto Wieluń spadły bomby i rozpoczęła się najkrwawsza wojna w dziejach ludzkości. To właśnie Wieluń padł pierwszą ofiarą polityki zastraszenia. Mieszkańcy Wielunia zostali „zdradzeni o świcie”.
Podczas uroczystych obchodów 83. rocznicy II wojny światowej uczestnicy wydarzeń usłyszeli też kilka słów od przedstawicieli Ukrainy (z telebimu mówił prezydent Ukrainy) i obecnego w Wieluniu ambasadora Niemiec.
Ambasador mówił:
– Byłem w Wieluniu 3 lata temu, w 80. rocznicę napaści Niemiec na Polskę. Nie jest łatwo być Niemcem i przemawiać w takim miejscu, ale chciałbym podziękować za zaproszenie. Pierwsze bomby spadły na szpital, który był wyraźnie oznakowany symbolami Czerwonego Krzyża. Pozwolę sobie na osobistą refleksję – do dziś ciężko mi pojąć, jak moi przodkowie mogli pozwolić na takie zbrodnie i stać się zbrodniarzami. Chcemy być dla Polski dobrym sąsiadem w zjednoczonej Europie. Wieluń musi być obecny w naszych umysłach i w naszych sercach. To miejsce musi stać się przestrogą dla wszystkich. Niemcy są świadomi odpowiedzialności II wojny światowej. Chylą czoła przed Polakami – także tu, w Wieluniu.
Okolicznościowe przemówienia zakończył ks. bp Antoni Długosz wzruszającym wołaniem o pokój w Polsce, Ukrainie i wszędzie tam gdzie toczą się wojny. Po modlitwie za poległych i pomordowanych odczytany został Apel Pamięci i oddana została salwa honorowa.
Wystąpienia wszystkich mówców kończyły słowa – „Pamięć i Przestroga” i „Nigdy więcej wojny”. Ten sam wydźwięk miało widowisko poetycko – muzyczne ze słowami „Jutro mogliśmy być szczęśliwi” przypominające tragedię dzieci pozbawionych szczęśliwego jutra.
Symboliczny był głos dzwonu “Pamięć i Przestroga”, który władze Wielunia otrzymały 3 lata lata temu od Prezydenta RP Andrzeja Dudy po zakończeniu obchodów 80. rocznicy wybuchu wojny w Warszawie. Wtedy, jako pierwszy uderzył w niego prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełeński, o czym. przypomniał burmistrz Wielunia Paweł Okrasa
Bicie dzwonu „Pamięć i Przestroga” uświadomiło uczestnikom uroczystości jak niewiele znaczą i jak kruche są zawarte porozumienia.
Poranne uroczystości zakończyło złożenie wieńców pod trzema pomnikami przypominającymi tragedię mieszkańców Wielunia. Były to: obelisk upamiętniający 1200 poległych 1 września 1939 roku wielunian, obelisk w miejscu dawnej synagogi i Szpitala Położniczego pod wezwaniem Wszystkich Świętych.
.
.
.
.
